Douceto
Valerianella locusta
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Grasseto, Pan-froument, Raspello, Agnelet, Lachugueto.
Noms en français : Mâche potagère, Doucette potagère.
Descripcioun :La douceto es uno erbo fèro bèn couneigudo qu'es aro proun samenado e culido coume ensalado. Se destrìo dis àutri Valerianella qu'a quàsi ges de calice à si flour. Li formo fèro soun bluio (fotò), alor que li cultivado soun blanco (fotò peréu). Trachis dins li relarg un pau umido e sablous. S'atrobo dos varieta, l'uno à fru larg (V. locusta s.s.) e l'autro à fru mai alounga (V. carinata s.s.), vèire li dessin.
Usanço :Forço goustouso ensalado champanello o cultivado. Dóu latin Valere, valènt à dire "se bèn pourta", la planto èi vertuouso. Es uno bono desgreissarello pèr li regime ameigrissènt.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Valerianella
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Mars à jun
Liò : Pelouso umido
- Sablo
- Bos clar
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurimediterrano
Ref. sc. : Valerianella locusta (L.) Laterr., 1821
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753